Miskraam
Soms is het verlies zo vroeg, dat het nauwelijks zichtbaar was voor de buitenwereld. Nog voor het leven echt een kans krijgt. Er zijn geen geboortekaartjes gedrukt, geen echo’s op het prikbord geplakt, geen tastbare herinneringen om vast te houden. En toch was er leven, kort misschien, maar toch. Er was ook hoop en liefde.
Een miskraam is niet enkel het verlies van een zwangerschap, maar het verlies van toekomst en van dromen die al voorzichtig begonnen te groeien. Het prilste verlies, dat van hoop die nooit tot bloei kwam, is voor de buitenwereld vaak onzichtbaar. Er is geen echofoto, geen naam, geen tastbaar afscheid. Toch draag je het in je mee, als een echo van wat had kunnen zijn.
Rouw na miskraam begrijpen
Voor professionals en naasten is dit vaak moeilijk te begrijpen. Hoe rouw je om iets dat er nooit was? Maar verlies gaat niet altijd over wat was. het gaat vaak over wat had kunnen zijn.
Wat troost kan bieden, is simpelweg erkenning: woorden als “Dat moet moeilijk zijn geweest, toen alles zo plotseling veranderde.” Zonder oordeel, zonder snelle troost. Alleen erkenning dat het pijn deed.
Mijn ervaring
Zelf zou ik ook veel gehad hebben aan deze erkenning, de erkenning dat wat ik doormaakte pijn deed. Ik heb zelf geen miskraam meegemaakt, maar kan me wel voorstellen wat dit verlies met iemand doet. Mijn verlies kreeg een andere vorm.
In augustus 2020 kreeg ik te horen dat ik baarmoederhalskanker had en daarop werd direct de vraag gesteld of ik nog de intentie had om ooit moeder te willen worden. Op dat moment stopte de wereld even met draaien voor me. Het voelde alsof er een bom ontplofte waardoor ik letterlijk en figuurlijk distantieerde. Ik voelde mezelf echt uit mijn lijf treden. Terwijl ik nog moest beseffen wat er nu zojuist medegedeeld was, moest ik al de haastige beslissing nemen.
Als ik ooit moeder wilde worden, moest er nu direct een spoed-IVF-traject opgestart worden. Er was geen tijd voor dromen, geen ruimte voor zacht verlangen. Het was doorpakken, aangezien ook het traject vanwege de baarmoederhalskanker zo snel mogelijk opgestart moest worden
Het IVF-traject bracht uiteindelijk slechts één eicel. Oftewel, ik zou één poging, één kans hebben wanneer ik na de behandelingen voor de baarmoederhalskanker het volgende traject van ICSI zou gaan opstarten.
Ook ik had tot de diagnose van baarmoederhalskanker altijd hoop gevoeld, toekomstbeelden gemaakt, al namen ze bij mij geen lichamelijke vorm aan. Toen die hoop plots minder leek dan ik tot dan toe altijd had gehoopt, voelde het alsof een stukje van mijn hart mee verdween in stilte. Rouw hoeft geen tastbare vorm te hebben om echt te zijn.
In gesprek over
Wat me opviel in gesprekken, is hoe snel mensen proberen te troosten door te relativeren: “Je bent nog jong,” of “Het was nog zo pril.” Vaak goedbedoeld, maar het ontkent de diepte van wat iemand voelt. Elk verlies verdient erkenning, ook als het voor een ander ‘vroeg’ of ‘klein’ lijkt. Om deze erkenning te bieden, kun je:
- Erkennen dat het verlies echt is.Je hoeft niet te weten wat je moet zeggen, een eenvoudige “Wat verdrietig, ik denk aan je” is vaak genoeg.
- Vraag niet naar medische details, maar bied ruimte voor het emotionele verhaal.
- Vermijd vergelijkingen.Niemand wint of verliest in verdriet.
- Blijf ook na weken of maanden vragen hoe het gaat.Rouw kent geen houdbaarheidsdatum.
Rouw is liefde die nergens heen kan. En die liefde, hoe pril ook, verdient erkenning.
“Rouw heeft geen tijdlijn, alleen een hart dat probeert verder te kloppen.”
Reflectievraag: Hoe reageer jij wanneer iemand iets deelt wat je moeilijk vindt om te bevatten? Luister je, of probeer je te repareren?
Een warme en liefdevolle groet,
Jennifer Weerman – Van Rups tot Vlinder